ارزیابی تغییر مشخصه های مقاومت برشی خاک های ریزدانه تحت تأثیر تراکم ریشه درخت بید

پایدارسازی تراس های ساحلی رودخانه ها و شیب های طبیعی خاکی در اراضی منابع طبیعی و بستر آبراهه های انتقال آب به کمک ریشه درختان به عنوان عامل مسلح کننده خاک یکی از رویکردهای مناسب از نقطه نظر حفظ محیط زیست می باشد. میزان افزایش پایداری خاک تابع ویژگی های ریشه شامل نوع و گونه گیاه، قطر و تراکم آن در خاک است. هدف از این پژوهش عبارت از بررسی تأثیر ریشه درخت بید که یک گیاه آب دوست و سازگار با بسیاری از اقلیم های کشور و نیز تعیین رابطه بین تراکم ریشه آن در خاک و درصد افزایش مقاومت برشی ناشی از آن بوده است. در این پژوهش با بهره گیری از دستگاه آزمایش برش مستقیم برجا مجموعه آزمایش هایی بر روی خاک دارای ریشه زنده درخت بید و خاک بدون ریشه انجام گرفت. نتایج به دست آمده با بهره گیری از نظریه آزمایش برش مستقیم تحلیل شده و چسبندگی و زاویه اصطکاک درونی خاک محاسبه و با خاک بدون ریشه مقایسه گردید. نتایج نشان می دهد که در عین حالی که وجود ریشه درخت بید، زاویه اصطکاک درونی خاک را تا 8% کاهش می دهد اما در مقابل می تواند چسبندگی خاک رس لاغر را تا130% افزایش دهد. برآیند این دو تغییر، موجب افزایش قابل توجه در مقاومت برشی خاک است. نتایج این پژوهش به عنوان رابطه های کاربردی در طراحی پروژه های عمرانی، ارائه شده و از آنها برای محاسبه درصد افزایش مقاومت برشی در عمق های مختلف خاک به ازای میزان اختیاری تراکم ریشه، بهره گیری می شود.